W naszej szkole od wielu lat realizowany jest program „Znamię! Znam je?”
Kampania edukacyjna ma za cel :
• upowszechnienie wiedzy na temat czerniaków
• zapoznanie z zasadami profilaktyki czerniaka
• nabycie umiejętności rozpoznania czerniaka
• budowanie postaw prozdrowotnych wśród młodzieży
Czerniak jest nowotworem złośliwym skóry. Charakteryzuje się bardzo agresywnym wzrostem oraz wczesnymi i licznymi przerzutami, które są trudne w leczeniu.
Czerniak nie tylko rozrasta się na powierzchni skóry, ale co groźniejsze wrasta w głąb skóry, dostaje się do naczyń krwionośnych, a następnie atakuje cały organizm.
Jednak, usunięcie czerniaka miejscowego, kiedy choroba nie jest jeszcze zaawansowana, pozwala na wyleczenie nawet 80% chorych. Dlatego tak ważne jest szybkie i prawidłowe rozpoznanie tego nowotworu.
Czerniak jest nowotworem, który łatwo dostrzec, gdyż rozwija się na skórze, a nie wewnątrz organizmu. Czerniak może pojawić się w kilku miejscach na ciele. Czerniak to najczęściej nowa zmiana na skórze. Jednak cześć zwykłych znamion również może zamienić się w czerniaka.
Osoby najbardziej narażone na rozwój czerniaka to osoby o:
• jasnych i rudych włosach,
• jasnych oczach,
• jasnej lub bardzo jasnej cerze,
• z piegami i/lub znamionami,
• które łatwo ulegają poparzeniom słonecznym,
• słabo tolerują słońce,
• opalają się z dużym trudem lub w ogóle
• u których w rodzinie występował czerniak.
Osoby te bezwzględnie powinny unikać słońca oraz całkowicie zrezygnować z solarium. Grupą szczególnie narażoną na poparzenia słoneczne są dzieci. Ich skóra nie jest jeszcze dojrzała i nie potrafi obronić się przed silnym promieniowaniem słonecznym.
Warto znać cechy czerniaka określane za pomocą kryteriów ABCDE:
A. – asymetria np. znamię „wylewające” się na jedną stronę,
B. – brzegi poszarpane, nierównomierne, posiadające zgrubienia,
C. – czerwony lub czarny i niejednolity kolor
D. – duży rozmiar, wielkość zmiany powyżej 0,5 cm,
E. – ewolucja, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.
Jak się ochronić przed czerniakiem? – Złote Zasady profilaktyki czerniaka:
1. Nie opalaj się w solarium! – w przypadku młodych ludzi jest to najważniejszy czynnik wywołujący czerniaki.
2. Unikaj przebywania w pełnym słońcu w godzinach 11.00-16.00
3. Ochrona skóry: stosuj filtry UV, noś czapkę i okulary przeciwsłonecznych.
4. Raz w miesiącu oglądaj swoją skórę – sprawdź, czy Twoje znamiona nie zmieniają się lub czy nie pojawiły się nowe.
6. Przynajmniej raz w roku odwiedzaj dermatologa lub chirurga-onkologa, aby sprawdził czy wszystko jest w porządku.
Źródło:
Program “Znamię! Znam je?” – Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie – Portal Gov.pl (www.gov.pl)







































